B.Pharma શું છે?

B.Pharma નું સંપૂર્ણ સ્વરૂપ બેચલર ઓફ ફાર્મસી છે. B.Pharmacy કોર્સ એ દવાના ક્ષેત્રમાં 4-વર્ષનો અંડરગ્રેજ્યુએટ ડિગ્રી પ્રોગ્રામ છે, જે દવા બનાવવાની પ્રક્રિયા અને પદ્ધતિઓ અને દર્દીને દવા ક્યારે આપવી તેની સાથે વ્યવહાર કરે છે. જે વિદ્યાર્થીઓએ તેમની 12મી બોર્ડની પરીક્ષા PCB અથવા PCM જેવા ફરજિયાત વિષયો સાથે ઓછામાં ઓછા 50% કુલ ગુણ સાથે પાસ કરી હોય તેઓ B ફાર્મસીમાં કારકિર્દી બનાવી શકે છે. જો કે, આ પહેલા, ચોક્કસપણે આ કોર્સ વિશે માહિતી મેળવો જેમ કે- B.Pharmacy શું છે?, B.Pharma કોર્સ કેટલો જૂનો છે વગેરે.

ઘણી વખત એવું બને છે કે 10મા અને 12મા પછી વિદ્યાર્થીઓને સમજાતું નથી કે આગળ શું કરવું. કારણ કે વર્તમાન સમયમાં કારકિર્દીના અનેક વિકલ્પો ઉપલબ્ધ છે. જો તમે 12મું વિજ્ઞાન વિષય પાસ કર્યું છે તો તમે B.Pharma ક્ષેત્રમાં તમારી કારકિર્દી બનાવી શકો છો, કારણ કે મેડિકલ ક્ષેત્રે B.Pharmacy કોર્સ ખૂબ જ સારો વિકલ્પ છે. પરંતુ કોઈપણ ક્ષેત્રમાં પગ મૂકતા પહેલા તેના વિશે સંપૂર્ણ જાણકારી હોવી જરૂરી છે. તો આજે આ લેખ ‘બી ફોર્મ શું છે?’માં તમને B.Pharma કોર્સ વિશે સંપૂર્ણ માહિતી આપવામાં આવી છે.

B.Pharma શું છે?

B.Pharma અથવા બેચલર ઓફ ફાર્મસી(Bachelor of Pharmacy) એ 4-વર્ષનો અંડરગ્રેજ્યુએટ ડિગ્રી કોર્સ છે, જે 12મી પછી કરવામાં આવે છે. આ કોર્સમાં તમને દવા, દવા, દવા કે દવાઓનું ઉત્પાદન અને કયા રોગમાં કઈ દવા લેવી જોઈએ વગેરે વિશે શીખવવામાં આવે છે. B.Pharma ફાર્માસ્યુટિકલ(pharmaceutical) ઉદ્યોગ સાથે સંબંધિત છે, જેમાં વિવિધ મેડિકલ સ્ટોર, વિતરકો અને જથ્થાબંધ વેપારીઓને દવાઓનું વિતરણ કરવામાં આવે છે.

B.Pharmacy કોર્સમાં ફાર્માસ્યુટિકલ કેમેસ્ટ્રી(pharmaceutical chemistry), બાયોલોજી(Biology), ફિઝિયોલોજી(Physiology), બાયોકેમિસ્ટ્રી(Bio-chemistry) નો અભ્યાસ કરવો પડે છે. વિદેશોમાં પણ આ કોર્સની ખૂબ માંગ છે. આ કોર્સ કર્યા પછી, તમે સારી નોકરી મેળવી શકો છો અને જો તમે ઇચ્છો તો તમે તમારું મેડિકલ પણ કરી શકો છો.

B.Pharma ફુલ ફોર્મ – બેચલર ઓફ ફાર્મસી(Bachelor of Pharmacy).

નીચે તમને કોષ્ટક દ્વારા B.Pharma કોર્સની સંક્ષિપ્ત માહિતી પ્રદાન કરવામાં આવી છે –

B.Pharma ફુલ ફોર્મ	બેચલર ઓફ ફાર્મસી
કોર્સ પ્રકાર	ગ્રેજ્યુએશન ડિગ્રી
કોર્સ સમયગાળો	4 વર્ષ
લાયકત	ઓછામાં ઓછા 55% ગુણ સાથે 12મું વર્ગ પાસ (PCB અથવા PCM)
સરેરાશ ફી	રૂ 40000 થી 100000
સરેરાશ પગાર	રૂ. 25000 થી 30000 પ્રતિ માસ

આ સાથે, હવે તમે જાણતા જ હશો કે, B.Pharma ક્યા હોતા હૈ? ચાલો હવે આગળ વધીએ અને જાણીએ કે B.Pharma કોર્સ માટેની યોગ્યતા શું છે.

B.Pharma માટે ની લાયકાત

B.Pharmaમાં પ્રવેશ માટે તમારે ભૌતિકશાસ્ત્ર, રસાયણશાસ્ત્ર અને ગણિત/બાયોલોજી વિષયો સાથે 12મું ધોરણ પાસ કરેલ હોવું જોઈએ.
12માની પરીક્ષામાં તમારે ઓછામાં ઓછા 50% માર્ક્સ હોવા જોઈએ.
ફાર્મસીમાં ડિપ્લોમા કરેલ વિદ્યાર્થીઓ પણ આ કોર્સ કરી શકે છે.
B.Pharma કોર્સમાં એડમિશન લેવા માટે, તમારી લઘુત્તમ ઉંમર 17 વર્ષ અને મહત્તમ ઉંમર 23 વર્ષ હોવી જોઈએ.

B.Pharma કોર્સ કેટલા વર્ષ નો હોય છે

B. ફાર્મ એટલે બેચલર ઓફ ફાર્મસી. તે 4-વર્ષનો અંડરગ્રેજ્યુએટ ડિગ્રી કોર્સ છે, જે 8 સેમેસ્ટરમાં વહેંચાયેલો છે. આ કોર્સ પૂર્ણ કર્યા પછી, સ્નાતકોને ‘બેચલર ઓફ ફાર્મસી’ની ડિગ્રી મળશે.

B.Pharma માટે પ્રવેશ પરીક્ષા

તમે B.Pharma બે રીતે કરી શકો છો, પહેલા તમે 12મું કર્યા પછી B ફાર્મસી કરવા માટે ખાનગી કોલેજમાં એડમિશન લઈ શકો છો, આ સિવાય જો તમારે સારી સરકારી કોલેજમાંથી B ફાર્મસી કરવી હોય તો આ માટે તમારે do B.Pharma એન્ટ્રન્સ એક્ઝામ આપવાની રહેશે, જેમાં મેળવેલ માર્કસના આધારે જ તમને કોલેજમાં એડમિશન મળે છે.

બેચલર ઓફ ફાર્મસીમાં પ્રવેશ લેવા માટે, નીચે આપેલ પ્રકારની પ્રવેશ પરીક્ષાઓ આપવી પડશે.

• BITSAT – આ BITSAT, બિરલા ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ ટેક્નોલોજી અને સાયન્સ પ્રવેશ પરીક્ષા છે જે બેચલર ઑફ ફાર્મસીમાં પ્રવેશ માટે લેવામાં આવે છે.
• WBJEE – પશ્ચિમ બંગાળ સંયુક્ત પ્રવેશ પરીક્ષા બોર્ડ, આ પરીક્ષા B.Pharmaમાં પ્રવેશ માટે પણ લેવામાં આવે છે.
• EAMCET – તેલંગાણા રાજ્ય – એન્જિનિયરિંગ એગ્રીકલ્ચર અને મેડિકલ કોમન એન્ટ્રન્સ ટેસ્ટ, B.Pharmacyમાં પ્રવેશ માટે લેવામાં આવતી B.Pharma પ્રવેશ પરીક્ષા છે.

આ ઉપરાંત, જો તમે આ પ્રવેશ પરીક્ષાઓ આપ્યા વિના B.Pharma કરવા માંગો છો, તો તમે કોઈપણ સારી ખાનગી કોલેજમાં સીધો પ્રવેશ પણ લઈ શકો છો.

B.Pharmacy કોર્સ વિષયો

આ 4 વર્ષનો કોર્સ નીચેના વિષયો પર આધારિત છે. તમારે આ B.Pharma વિષયોનો 4 વર્ષ અભ્યાસ કરવો પડશે.

• ફાર્માસ્યુટિકલ વિશ્લેષણ
• ઉપચારાત્મક ગાણિતિક જીવવિજ્ઞાન
• ફાર્માકોગ્નોસી
• ફાર્માસ્યુટિકલ રસાયણશાસ્ત્ર
• મૂળભૂત ઇલેક્ટ્રોનિક્સ અને કમ્પ્યુટર એપ્લિકેશન્સ
• અદ્યતન ગણિત
• એનાટોમી, ફિઝિયોલોજી અને હેલ્થ એજ્યુકેશન
• ફાર્માસ્યુટિકલ માઇક્રોબાયોલોજી
• સામાન્ય રોગોની પેથોફિઝિયોલોજી
• ફાર્માસ્યુટિકલ ન્યાયશાસ્ત્ર અને નીતિશાસ્ત્ર
• ફક્ત આ વિષયો પર B.Pharmacy અભ્યાસક્રમ છે, જે તમે બધા સેમેસ્ટરમાં લેશો.

B.Pharma કોર્સ ફી

B.Pharma ફીની વાત કરીએ તો, B.Pharmacy ફી પણ તમે કઈ કોલેજમાંથી આ કોર્સ કરી રહ્યા છો તેના પર આધાર રાખે છે. જો તમે આ કોર્સ ખાનગી કોલેજમાંથી કરી રહ્યા છો, તો આ કોર્સની ફી વાર્ષિક 40,000 થી 1 લાખ રૂપિયા સુધીની હોઈ શકે છે. આ સિવાય જો સરકારી કોલેજોની ફી ખાનગી કોલેજો કરતા ઓછી હોય તો પણ તમે બી. ફાર્મસી કરવા માટે, તમારે સારા ગુણ સાથે પ્રવેશ પરીક્ષા પાસ કરવી આવશ્યક છે.

બી ફાર્મ કોર્સ કેવી રીતે કરવો

B.Pharm કરવા માટે, તમારે ભૌતિકશાસ્ત્ર, રસાયણશાસ્ત્ર અને જીવવિજ્ઞાન/ગણિત વિષયો સાથે 12મું વર્ગ કરવું પડશે જેમાં તમારે ઓછામાં ઓછા 50% ગુણ હોવા આવશ્યક છે. આ પછી તમને B.Pharmacy કરવા માટે બે વિકલ્પ મળશે, પહેલો એ કે જો તમે પ્રાઈવેટ કોલેજમાંથી B.Pharma કરવા ઈચ્છો છો, તો તમે 12મું કર્યા પછી સીધું કોઈપણ સારી પ્રાઈવેટ કોલેજમાં એડમિશન લઈ શકો છો, પરંતુ જો તમે સરકારી કોલેજમાં જશો તો. B.Pharma કરવા માંગો છો, તો આ માટે તમારે પહેલા એન્ટ્રન્સ એક્ઝામ આપવી પડશે, તેમાં તમને જે સારા માર્ક્સ મળશે તેના આધારે તમને સારી કોલેજ મળશે, જેમાં તમારી ફી પણ સરખામણીમાં ઓછી હશે. ખાનગી કોલેજમાં.

આ કોર્સ પૂર્ણ કરવાનો સમયગાળો (B.Pharma સમયગાળો) 4 વર્ષ છે જેમાં દરેક છ મહિનાના 8 સેમેસ્ટર છે.

ભારતમાં શ્રેષ્ઠ B.Pharma કોલેજો

દેશમાં ઘણી B.Pharma કોલેજો છે જ્યાં B.Pharma કોર્સ કરવામાં આવે છે. જેમાંથી કેટલીક B.Pharmacy કોલેજો નીચે દર્શાવેલ છે.

• યુનિવર્સિટી ઇન્સ્ટિટ્યુટ ઓફ ફાર્માસ્યુટિકલ સાયન્સ, ચંદીગઢ
• ગુરુ ગોવિંદ સિંહ ઈન્દ્રપ્રસ્થ યુનિવર્સિટી, નવી દિલ્હી
• પૂના કોલેજ ઓફ ફાર્મસી, પુણે
• એલએમ કોલેજ ઓફ ફાર્મસી, અમદાવાદ
• ઈન્સ્ટીટ્યુટ ઓફ કેમિકલ ટેકનોલોજી, મુંબઈ
• AL – અમીન કોલેજ ઓફ ફાર્મસી, બેંગ્લોર
• મદ્રાસ મેડિકલ કોલેજ, ચેન્નાઈ
• ગોવા કોલેજ ઓફ ફાર્મસી, ગોવા
• મહર્ષિ દયાનંદ યુનિવર્સિટી, રોહતક

B.Pharma પછી શું કરવું

જો તમે આ કોર્સ કરો છો તો તમારી પાસે કારકિર્દીના ઘણા વિકલ્પો છે. B.Pharma નોકરીના ઘણા વિકલ્પો આપે છે. જેમાંથી તમે તમારી ઈચ્છા મુજબ વિકલ્પ પસંદ કરી શકો છો.

ફાર્માસ્યુટિકલ કંપનીમાં નોકરીની તકો છે, તમે ત્યાં નોકરી કરી શકો છો.
તમે તમારું પોતાનું મેડિકલ ખોલી શકો છો.
કોઈપણ પ્રકારના આરોગ્ય કેન્દ્રમાં કામ કરી શકે છે.
સરકારી અને બિનસરકારી નોકરી કરી શકાય છે.
સંશોધન એજન્સીઓમાં કામ કરી શકે છે.
કોઈ પણ કોલેજમાં ફાર્માસિસ્ટ તરીકે કામ કરી શકે છે.

B.Pharma પગાર

B ફાર્મસીનો પગાર અનુભવ અને સ્થળ પર આધાર રાખે છે, પરંતુ શરૂઆતના પગાર વિશે વાત કરીએ તો, તે લગભગ 25,000 રૂપિયા છે અને તે આ કોર્સ કર્યા પછી તમે કયા ક્ષેત્રમાં કામ કરી રહ્યા છો તેના પર પણ નિર્ભર છે.

નિષ્કર્ષ | Conclusion

તો મિત્રો, બેચલર ઓફ ફાર્મસી કરીને તમે ઉજ્જવળ ભવિષ્ય બનાવી શકો છો. આ કોર્સ કર્યા પછી, તમારી કારકિર્દીના ઘણા સફળ રસ્તાઓ ખુલે છે. આશા છે કે આજની પોસ્ટમાંથી તમને મદદ મળી હશે અને જો તમને આ પોસ્ટ પસંદ આવી હોય તો પોસ્ટને લાઈક કરવાનું અને તમારા મિત્રોને પણ મદદ કરવા માટે શેર કરવાનું ભૂલશો નહીં. ઉપરાંત, જો તમારા મનમાં કોઈ પ્રશ્ન હોય તો તમે અમને ટિપ્પણીમાં પૂછી શકો છો. અમે તમને ચોક્કસપણે મદદ કરીશું. હિન્દી મદદ પર વધુ શિક્ષણ સંબંધિત માહિતી માટે જોડાયેલા રહો, આભાર!

FAQs

1.શું B.Pharmacy માટે બાયોલોજી ફરજિયાત છે?
ના, B.Pharma માટે બાયોલોજી અથવા બાયોલોજી ફરજિયાત નથી. તમારે 12મા ધોરણમાં ભૌતિકશાસ્ત્ર, રસાયણશાસ્ત્ર, જીવવિજ્ઞાન/ગણિત જેવા ફરજિયાત વિષયો સાથે 50% ગુણ મેળવ્યા હોવા જોઈએ.

2.શું B.Pharmacy માટે NEET જરૂરી છે?
ના, વિવિધ રાજ્યની કોલેજોની પોતાની પ્રવેશ પરીક્ષાઓ હોય છે, અને કેટલીક સામાન્ય પ્રવેશ પરીક્ષાઓ MET, BITSAT, UPSEE, PU CETect વગેરે છે.

3.B.Pharmacy પછી કઈ નોકરીઓ છે?
બી. ફાર્મસી પૂર્ણ કર્યા પછી સૌથી વધુ અનુસરવામાં આવતી નોકરીઓમાં મેડિકલ રાઈટર, ડ્રગ ઈન્સ્પેક્ટર, ક્લિનિકલ એસોસિયેટ, માર્કેટિંગ/સેલ્સ એક્ઝિક્યુટિવ વગેરે છે.

4.શું હું PCM સાથે B.Pharmacy કરી શકું?
હા, તમે PCM સાથે B.Sc કરી શકો છો. તમે Pharmacy કોર્સ કરી શકો છો.